Firmy inwestujące w fotowoltaikę muszą zrozumieć zasady rozliczania nadwyżek energii, które produkują. W Polsce obowiązywały dwa główne systemy: net metering i net billing. Różnice między nimi są kluczowe dla opłacalności inwestycji w instalacje fotowoltaiczne – zarówno pod względem zwrotu z inwestycji, jak i przewidywalności kosztów.
Na czym polegał net metering?
Net metering, stosowany do 31 marca 2022 roku, polegał na bezgotówkowym rozliczeniu energii. Firmy i prosumenci mogli oddawać nadmiar wyprodukowanej energii do sieci i odbierać ją w innym czasie – najczęściej z pewnym przelicznikiem (np. 80% dla firm).
Był to system prosty, korzystny i łatwy w przewidywaniu – firma wiedziała, że za 100 kWh oddane do sieci może odebrać np. 80 kWh.
Jak działa net billing?
Od 1 kwietnia 2022 roku nowi prosumenci zostali objęci systemem net billing. W tym modelu nadwyżki energii sprzedawane są do sieci po cenie giełdowej, a gdy firma potrzebuje energii z sieci – musi ją kupić, również po cenie rynkowej.
Nie ma więc bezpośredniej wymiany energii, lecz rozliczenie odbywa się na podstawie wartości pieniężnej: ile firma zarobiła na sprzedaży prądu, a ile wydała na jego zakup.
Różnice między net metering a net billing
| Cechy | Net metering | Net billing |
|---|---|---|
| Obowiązywał do | 31 marca 2022 | od 1 kwietnia 2022 |
| Sposób rozliczenia | W kWh (ilościowo) | W zł (wartościowo) |
| Przelicznik energii | 70–80% | Cena giełdowa w danym miesiącu |
| Stabilność rozliczenia | Tak | Nie – zależna od cen energii |
| Opłacalność w firmach | Bardzo korzystna | Zależy od strategii zarządzania energią |
Który system bardziej opłaca się firmom?
W teorii – net metering był korzystniejszy, bo pozwalał na przewidywalne i stałe rozliczenia. Dziś jednak dostępny jest tylko dla firm, które założyły instalację przed kwietniem 2022 i utrzymują dotychczasowe warunki.
W net billingu firmy mają większą elastyczność, ale i więcej ryzyka. Wysoka zmienność cen energii może sprawić, że sprzedaż prądu z fotowoltaiki nie pokryje kosztów zakupu w innym czasie. Z tego powodu warto:
- inwestować w magazyny energii,
- optymalizować zużycie energii w godzinach produkcji,
- analizować ceny na rynku i dostosowywać strategię.
Jakie są możliwości dla firm?
Firmy mogą zyskać na net billingu, jeśli:
- mają wysokie zużycie energii w czasie rzeczywistej produkcji,
- stosują systemy zarządzania energią (EMS),
- korzystają z magazynów energii lub rozważają ich wdrożenie,
- mają odpowiednie warunki do dużych instalacji, które generują nadwyżki w godzinach szczytu cenowego.
Wnioski dla przedsiębiorstw
Net billing to bardziej złożony, ale też nowocześniejszy model rozliczania energii z fotowoltaiki. Firmy, które chcą maksymalnie wykorzystać potencjał energii odnawialnej, powinny skupić się na świadomym zarządzaniu zużyciem i sprzedażą prądu. Odpowiednia strategia może zniwelować ryzyka i uczynić net billing opłacalnym rozwiązaniem także dla sektora B2B.