Opłata kogeneracyjna to jedna z pozycji widniejących na rachunkach za energię elektryczną, którą obowiązkowo płacą zarówno gospodarstwa domowe, jak i przedsiębiorstwa. W 2025 roku wysokość tej opłaty ponownie uległa zmianie, co ma znaczenie dla firm analizujących strukturę kosztów energii.
Co to jest opłata kogeneracyjna?
Opłata kogeneracyjna to forma wsparcia dla producentów energii w tzw. kogeneracji, czyli procesie jednoczesnej produkcji energii elektrycznej i ciepła. Wytwarzanie energii w tej technologii pozwala ograniczyć straty, zmniejszyć zużycie paliw i poprawić efektywność energetyczną.
Dzięki kogeneracji możliwe jest:
- zmniejszenie emisji CO₂,
- ograniczenie kosztów paliw pierwotnych,
- poprawa niezależności energetycznej kraju.
Środki z opłaty trafiają do Funduszu Wsparcia Kogeneracji i są przeznaczane na dopłaty dla elektrociepłowni i innych instalacji działających w tym modelu.
Kto płaci opłatę kogeneracyjną?
Opłata jest doliczana do każdego rachunku za prąd – niezależnie od wybranego sprzedawcy energii. Dotyczy:
- odbiorców indywidualnych,
- mikroprzedsiębiorców,
- małych, średnich i dużych firm,
- instytucji publicznych.
Pobór tej opłaty jest obowiązkowy i nie można się z niej zwolnić ani negocjować jej wysokości.
Ile wynosi opłata kogeneracyjna w 2025 roku?
Stawka opłaty kogeneracyjnej jest określana każdego roku przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki (URE). Na 2025 rok została ona ustalona na poziomie:
4,96 zł/MWh netto, czyli 0,00496 zł/kWh
Oznacza to, że firma zużywająca 10 MWh miesięcznie zapłaci:
- 10 MWh × 4,96 zł = 49,60 zł netto miesięcznie.
Dla gospodarstwa domowego z zużyciem 2 MWh rocznie będzie to:
- 2 MWh × 4,96 zł = 9,92 zł netto rocznie.
Gdzie widnieje opłata kogeneracyjna na rachunku?
Na fakturze od sprzedawcy energii opłata kogeneracyjna najczęściej znajduje się w sekcji opłat dystrybucyjnych. Może być oznaczona jako:
- opłata kogeneracyjna,
- opłata kogeneracyjna – OZE/KOG,
- wsparcie wysokosprawnej kogeneracji.
Jej wysokość jest niezależna od sprzedawcy i identyczna u każdego operatora.
Dlaczego ta opłata istnieje?
Wprowadzenie opłaty kogeneracyjnej ma na celu:
- wspieranie krajowych elektrociepłowni,
- modernizację przestarzałych instalacji,
- poprawę efektywności energetycznej systemu,
- realizację celów klimatycznych Unii Europejskiej.
Kogeneracja jest technologią przejściową, ale stanowi istotny element polskiego miksu energetycznego – szczególnie w miastach, gdzie ciepło systemowe pochodzi z elektrociepłowni.
Czy można obniżyć koszt opłaty kogeneracyjnej?
Bezpośrednio – nie. Ale pośrednio tak, ponieważ opłata jest zależna od zużycia energii. Dlatego warto:
- zoptymalizować pobór energii w firmie,
- wdrożyć audyt energetyczny,
- inwestować w fotowoltaikę i magazyny energii,
- stosować automatyczne sterowanie oświetleniem i urządzeniami.
Zmniejszenie zużycia energii elektrycznej to jedyny sposób na realne obniżenie wpływu opłaty kogeneracyjnej na budżet firmy.
Znaczenie dla przedsiębiorstw
Dla dużych odbiorców przemysłowych opłata kogeneracyjna może oznaczać koszty sięgające kilku lub kilkunastu tysięcy złotych rocznie. Choć jest to tylko jeden z wielu składników ceny prądu, jego wpływ na końcowy rachunek jest zauważalny – zwłaszcza przy rosnących kosztach energii i dodatkowych obciążeniach jak opłata mocowa czy OZE.